Warto zobaczyć

Założenie parkowo – dworskie w Korzennej – dwór i park znajdują się na łagodnie spadającym zboczu w północnej części Korzennej, niedaleko jej centrum. Dwór pochodzi z XIX wieku. Powstał  prawdopodobnie za czasów właścicieli z rodu Koczanowiczów, następnie znalazł się w rękach Kajetana  Cudka, później rodziny Dźwigniewskich. Po 1945 r. budynkami dysponowała Gminna Spółdzielnia, wówczas zabudowania pełniły funkcję użytkowe. W latach 1975-1994 zespół dworski był siedzibą wytwórni wód gazowanych. Dziś Dwór z przyległym parkiem z powodzeniem pełni rolę rekreacyjno-kulturalną.

Dwór w Lipnicy Wielkiej – jest to murowany dworek z początku XX wieku w otoczeniu parku z drzewostanem liściastym. Budowę dworku rozpoczął Antoni Długoszowski, prawie ukończoną pracę przerwała jego śmierć w 1913 roku. Budowę dworu dokończył syn Antoniego, Jan Kanty, który był ostatnim właścicielem majątku. W 1945 r. majątek rozparcelowano. Budynek jest założony na rzucie prostokąta, jednokondygnacyjny, z piętrową częścią środkową. Oś elewacji frontowej zaakcentowana została czterokolumnowym portykiem, do którego prowadzą wachlarzowe schody, ujęte w masywne pełne balustrady. Po gruntownym remoncie wykonanym w ramach projektu „Z tradycją w nowoczesność – Muzyczny Dwór w Lipnicy Wielkiej” w latach 2017-2018, obecnie obiekt pełni rolę ośrodka kultury galicyjskiej.

Kościół pw. Niepokalanego Serca N.M.P. w Bukowcu – pierwotnie była to cerkiew grekokatolicka, bryła budowli jest oryginalna i pochodzi z 1805 r., natomiast wyposażenie cerkiewne nie zachowało się. Po przebudowie z 1892 r. zmieniły się proporcje świątyni, gdyż dobudowano nowe prezbiterium i plan znacznie się wydłużył. Cerkiew przeniesiono z Kamiannej do Bukowca w 1949 r.

Kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Lipnicy Wielkiej – wg tradycji ufundowany przez Kazimierza Wielkiego w 1359 r., kilkakrotnie restaurowany i przebudowywany, z późnorenesansowa polichromią z XVII w. na sklepieniu prezbiterium, ołtarzami rokokowymi, obrazami z XVII i XVIII w.

Kościół pw. Matki Bożej Szkaplerznej w Korzennej – wzniesiony w latach 1957-1960, po pożarze starego kościoła. Wraz z pożarem uległy zniszczeniu dwa zabytkowe dzwony z XVI wieku. Z dawnego kościoła zachowała się płyta nagrobna Katarzyny herbu Odrowąż, żony Klemensa z Korzennej, z wyrytą w kamieniu postacią kobiety oraz herbami Strzemię i Odrowąż. 

Kościół pw. św. Tekli w Siedlcach – wybudowany na początku XX w. w miejsce poprzedniego, drewnianego kościoła z XVI w. Styl neoromański, wnętrze kościoła zdobi polichromia z lat 30 XX wieku, boczny ołtarz barokowy pochodzący z II połowy XVII wieku oraz zabytkowa chrzcielnica z początku XVI wieku.

Kościół pw. św. Marcina w Mogilnie – pochodzi z XVIII w., odrestaurowany pod koniec XIX w. Budowla drewniana o konstrukcji zrębowej. We wnętrzu znajduje się m.in. późnobarokowy ołtarz główny. Polichromia o motywach figuralnych i ornamentalnych z 1930 r. jest dziełem T. Terleckiego. Późnogotycka rzeźba Chrystusa Zmartwychwstałego datowana jest na początek XVI w., a kamienna chrzcielnica renesansowa na połowę XVI w. W kościele zachowały się XVII – wieczne płyty nagrobne rodziny Rożnów. Kościół leży na Szlaku Architektury Drewnianej, który skupia najcenniejsze i najbardziej interesujące zabytki drewniane w Małopolsce. 

Kaplica pw. św. Anny w Mogilnie – ośmioboczna kaplica w stylu renesansowym z 1558 r. W jej wnętrzu znajduje się rokokowy ołtarz z drugiej połowy XVIII w. z obrazem ukrzyżowania z 1703 r. oraz barokowy posąg Chrystusa z XVIII w.

Baszta w Niecwi – budowla wzniesiona została w XIX w. z kamienia łupanego oraz cegły. Składa się z dwóch części: ośmiobocznej trzykondygnacyjnej wieży o ostrołucznych otworach okiennych oraz parterowego budynku mieszkalnego założonego na planie prostokąta. W wieży znajdują się malowidła klasycystyczne z końca XIX w.  

Kapliczka w Niecwi – kapliczka typu domkowego, położona przy skrzyżowaniu tras Nowy Sącz – Wilczyska – Lipnica Wielka. Powstała w drugiej połowie XIX w., wykonana jest z kamienia, następie tynkowana i bielona.

Rezerwat Przyrody „Diable Skały” w Bukowcu – utworzony został w 1953 r. i jest zespołem skałek piaskowca ciężkowickiego. Umiejscowiony jest w centralnej części Pogórza Rożnowskiego, w południowej części Ciężkowicko – Rożnowskiego Parku Krajobrazowego. Rezerwat zajmuje ponad 16 ha, a w jego obrębie pod ochroną znajdują się bloki skalne ścianowo – płytowe w postaci ambon, murów i progów skalnych. Ich wysokość dochodzi nawet do 15 m. Poszczególnym skałom nadano nazwy własne np. Kapa, Diabeł, Samotna Skała. Istnieje też wiele legend i podań ludowych wyjaśniających pojawienie się ogromnych głazów na tym terenie. W rezerwacie nietuzinkową osobliwością przyrodniczą jest jaskinia „Diabla Dziura”. Jest to typowa jaskinia szczelinowa. Różne źródła szacują jej długość od ok. 175 m nawet do 365 m, zaś głębokość na ok. 50 m, co czyni ją drugą pod względem głębokości jaskinią Karpat fliszowych.Jaskinia powstała wskutek poszerzania ruchów ciosowych, które były zainicjowane ruchem masywu Bukowca. W latach 90. całkowitą inwentaryzację przyrodniczą oraz dokładniejsze pomiary przeprowadzili członkowie Speleoklubu Dębica. To właśnie dla grotołazów wnętrze jaskini jest szczególnie atrakcyjne, choć przejście uważane jest za uciążliwe i trudne ze względu na liczne studnie, uskoki i kominy skalne. W niektórych miejscach, aby przejść, trzeba się czołgać. W innych niezbędne są liny i profesjonalny sprzęt, aby wspiąć się na kolejny pułap trzypoziomowej jaskini. W Bukowcu znajdziemy też ostoje chronionych gatunków nietoperzy – podkowca małego i nocka dużego. Schronieniem tych ssaków jest latem – dach Kościoła p.w. Niepokalanego Serca N.M.P w Bukowcu, zimą – wspomniana wyżej jaskinia szczelinowa. Dla osób chcących poobserwować te tajemnicze zwierzęta, poniżej podajemy kilka ich charakterystycznych cech gatunkowych. Długość ciała nocka wynosi 7-8 cm, rozpiętość skrzydeł 35-44 cm, masa ciała 25-40 g. Osobniki te posiadają dość szerokie, owalne uszy i zróżnicowane ubarwienie ciała w zależności od wieku . Grzbiet ciała ma barwę od szarobrunatnej (u osobników młodocianych) do brązowej (u dorosłych), spód ciała jest biały. Skrzydła mają barwę ciemnobrązową. W Polsce nocek duży jest objęty ścisłą ochroną gatunkową oraz wymaga ochrony czynnej, dodatkowo obowiązuje zakaz fotografowania, filmowania lub niewłaściwie prowadzonej obserwacji, mogących powodować płoszenie lub niepokojenie tego nietoperza. Z kolei podkowiec mały to jeden z najmniejszych nietoperzy występujących w Polsce. Długość jego ciała wynosi  około 40 mm, rozpiętość skrzydeł do 250 mm, masa ciała 3,5-10 g. Barwa sierści futerka jest szarobrązowa na grzbiecie, szara lub szarobiała na brzuchu. Podkowiec ma spiczaste i szerokie uszy oraz szerokie i zaokrąglone na końcach skrzydła. W Polsce gatunek objęty jest ścisłą ochroną, umieszczony jest ponadto w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt jako zagrożony wymarciem. Kolonia podkowca małego w Bukowcu jest jednym ze stanowisk obserwacyjnych zaliczanych do „Szlaku podkowca”. Więcej informacji na temat tego gatunku nietoperza i szlaku można znaleźć na stronie internetowej www.szlakiempodkowca.pl.

Rezerwat Przyrody „Cisy w Mogilnie”– powstał on w 1963 r. i chroni naturalne stanowiska cisa pospolitego. Zajmuje obszar ponad 35 ha. Położony jest na stoku Góry Jodłowej na wysokości ok. 600-700 m. Na terenie rezerwatu rośnie kilkaset okazów cisów, z których niektóre osiągają wysokość 9 m. Cisy przybierają tu różnorodne formy jednopienne, kilkupienne oraz krzaczaste. Jest to jedno z najcenniejszych naturalnych stanowisk cisa w obrębie kraju. Ciekawostką jest, że cis jako pierwszy gatunek roślinny w Polsce został objęty ochroną. Stało się to już za panowania króla Władysława Jagiełły w XV w. Cis był drzewem bardzo cennym, a jego właściwości wykorzystywano w zakresie medycyny, budownictwa czy też produkcji łuków. Z tych też powodów już w średniowieczu ograniczono intensywną eksploatację tego gatunku drewna i handel tym artykułem.

Skip to content